Hoe
snel voert
Nederland de glasvezel in? - 23 juni
2006
Veel potentiële ontwikkelaars van Fiber To The Home kijken nog
steeds de kat uit boom. Ze doen vrijwel niets en voeren een kat en
muis spel met elkaar om vooral niet de eerste te zijn die het eerst
grootschalig instapt in deze nieuwe markt voor het aansluiten van
particulieren op snel internet. Maar er zijn ook andere ontwikkelingen
die een rem zetten op de aanleg van de glasvezelinfrastructuur tot in
de meterkast, zoals de razendsnelle ontwikkelingen in het draadloze
segment.
last mile
Het draait voor de belanghebbende partijen die particuliere
woningen willen verbinden met de regionale en landelijke internet- en
rtv-infrastructuren om de zogenaamde "last mile". Dat is het
stukje kabel dat van de schakelkast in de straat of de wijkcentrale
naar de huizen toe loopt. Tot nu toe is dat stukje kabel nog vrijwel
overal van koper, terwijl tussen de centrales overal glasvezel ligt en
zo langzamerhand ook de wijkkasten van glasvezel worden voorzien. Het
zal daarentegen een vermogen kosten om het laatste stukje koperkabel
overal te vervangen door een glaskabel.
De marktpartijen die vrijwel allemaal gebruik maken van de
infrastructuur over koperdraden zullen zo lang mogelijk van deze
bestaande infrastructuur gebruik willen blijven maken als de techniek
dat toelaat. Het is dus niet in hun belang om de koperkabels naar de
huizen door glasvezels te vervangen, zolang de verbindingen over
koperdraden nog steeds sneller kunnen worden gemaakt. Dat wil zeggen
dat bijvoorbeeld KPN zo lang mogelijk wil doorgaan met het aanbieden
van (snellere) varianten van ADSL over dezelfde koperdraden. Een van
de consequenties van die strategie is dat KPN op dit moment nog niet
grootschalig investeert in Fiber To The Home, en je ziet hier de wet
van de remmende voorsprong aan het werk: juist omdat het bedrijf in de
loop van de jaren bij vrijwel alle woningen in Nederland koperdraden
heeft aangesloten zal het niet zo snel overstappen op een nieuwe
infrastructuur voor de "last mile", enerzijds vanwege de
grote investeringen die dat met zich mee zou brengen, maar anderzijds
- en dat is waarschijnlijk de doorslaggevende factor op dit moment -
vanwege de winsten die de koperkabels in de meest nabije toekomst nog
wel even kunnen opleveren. Van de koperinfrastructuur zijn
investeringen die in het verleden zijn gedaan al geruime tijd geleden
volledig terugverdiend en de beheer- en onderhoudskosten zijn relatief
laag, dus de winsten relatief hoog. Dat melkkoetje breng je niet
zomaar naar de slacht.
Glasvezel naar ieder huis in Nederland?
Andere partijen dan KPN hebben vaak niet het grote vermogen om
ineens grootschalig glasvezel te gaan aanleggen, en vrezen bovendien
dat zodra zij er wel op iets meer dan kleine schaal mee zouden
beginnen een grote partij als KPN direct zal 'toeslaan' op dezelfde
plek in dezelfde markt, en dat KPN met het grote vermogen achter de
hand de aanleg van glasvezels ook veel sneller kan bekostigen. Als
klap op de vuurpijl kan KPN vanwege de grote schaal van het bedrijf
het werk ook nog eens goedkoper uitvoeren en dus betaal je straks voor
een glasvezel van KPN waarschijnlijk minder dan voor een glasvezel van
een andere partij, is de gedachte, waardoor het heel moeilijk
concurreren is. Volgens KPN zelf kan niemand in zijn eentje de grote
kosten van een landelijke FTTH- dekking ophoesten, ook KPN niet. Het
bedrijf stuurde enige jaren terug daarom al aan op een groot landelijk
glasvezelnet, waar alle partijen in deelnemen. Ondertussen is er
ondanks alle mooie woorden nog vrijwel niets concreets op grotere
schaal gebeurd.
De wat kleinere marktpartijen die de eerste stap in principe wel
zouden willen nemen zien er nu nog van af omdat zij denken dat zij
door de enorm hoge aanvangskosten veel geld moeten lenen waardoor ze
het op termijn door de hoge rentelasten niet kunnen bolwerken. Ze
verwachten dat een grote partij als KPN hen met gemak een paar jaar
later uit de markt zal drukken omdat KPN vanaf het begin goedkoper kan
werken en de glasvezelverbinding dus goedkoper kan aanbieden aan de
consument.
Het is de vraag of dat klopt. Op dit moment doet KPN hier en daar mee
in projectvorm, zoals in Deventer
of tot vorig jaar in Eindhoven, waarschijnlijk om ervaring op te doen.
Het is sowieso de vraag of KPN de grote partij moet zijn die iedereen
in de gaten zou moeten houden. Als KPN er al mee zou beginnen, is dat
dan om te beginnen op plekken waar de concurrentie al zit of juist
daar waar de concurrentie ontbreekt? Misschien is het afwachten van
KPN zo bezien juist een voordeel voor andere partijen: waar al een
glasvezel ligt zal KPN - hoe je het ook ziet - uiteindelijk toch
minder klanten krijgen voor zijn eigen glasvezel dan op plekken waar
nog geen glasvezel ligt. Wie het eerst komt het eerst maalt.
Het "glasvezel-naar-iedere-klant"-tijdperk 'overslaan' is
geen optie. Daarvoor is het een te belangrijke ontwikkeling. Daar kan
zelfs draadloos niets aan veranderen, is mijn verwachting. Dat KPN
zich begin 2006 heeft teruggetrokken uit Kenniswijk
in Eindhoven, een grootschalig FTTH project, heeft waarschijnlijk
andere oorzaken, waaronder de onbeheersbaarheid van het project
(bureaucratie!) door de vele deelnemende partijen met vaak
tegenstrijdige belangen.
KPN doet meer draadloos
Er lijken ook wat meer aanwijzingen te komen dat KPN zich
langzamerhand toch wat meer gaat richten op de draadloze techniek en
de vaste aansluitingen in de toekomst niet langer als zijn onbedreigde
belangrijkste bron van inkomsten ziet, misschien omdat KPN beseft dat
het op termijn niet de enige marktpartij is die het hele land met zijn
diensten (en reclame) kan bereiken. KPN zal dus bijvoorbeeld maar wat
graag de eerste willen zijn die digitale tv grootschalig door de ether
(landelijk) tegen aantrekkelijke prijzen gaat aanbieden. Digitale TV
biedt het bedrijf al sinds 2004 in verschillende regio's draadloos
aan via de ether, maar sinds begin mei 2006 ook aan via
de eigen adsl verbindingen. Deze combinatie heeft in principe de
potentie om met digitale tv in een keer een veel groter bereik te
krijgen onder consumenten dan alle casema's en upc's bij elkaar, die
stuk voor stuk op dit moment alleen nog regionaal opereren. Eerder dit
jaar is Nozema
in handen van KPN gekomen, inclusief een aantal grote zendmasten,
waaronder de zendmast van Lopik. Het gaat volgens KPN vooral om de
uitzendcapaciteit en niet zozeer om het eigendom van de masten, maar
het doel van deze zet is duidelijk: een voet tussen de deur in de
lucratieve landelijke digitale tv-markt. Als de marketing hiervan
vruchten gaat afwerpen kan digitale televisie van KPN behoorlijke
veranderingen teweeg gaan brengen in tv-land, al is het alleen al
omdat zoveel mensen een adsl aansluiting via de telefoondraadjes van
KPN hebben en de kans groot is dat zij er via dat medium als eerste
kennis mee zullen maken. Grootschalig glasvezel aanleggen naar
woningen lijkt tussen al deze ontwikkelingen nog steeds geen echte
prioriteit binnen KPN op dit moment, hoewel het bedrijf als het even
kan wel overal, waar iets gebeurt een vinger in de pap wil hebben. Het
komt wel, zegt iedereen, maar wanneer? Het antwoord is eigenlijk
eenvoudig: pas als er echt geld mee verdiend kan worden. En blijkbaar
is dat nu nog niet het geval.
Kat en muis
De voordelen van glasvezel zijn dus groot, maar het belangrijkste
nadeel van glasvezel is dus toch nog steeds de prijs en dat weegt op
dit moment nog zwaar voor de meeste marktpartijen die er iets in zien.
Voordat de aanleg van glasvezel daadwerkelijk ter hand wordt genomen
vindt er al een aantal jaren een enorm strategisch kat en muis spel
plaats tussen de marktpartijen, waarin niemand van de muizen echt de
eerste stap buiten het veilige holletje durft te zetten, bang om
opgegeten te worden door de kat.
Gemeentelijke initiatieven
Nederland gaat zodoende maar langzaam aan de glasvezel.
Daadwerkelijk uitgevoerde glasvezelinitiatieven voor het aansluiten
van particulieren zijn er dan ook nog niet veel. In de uitvoering
blijkt het elke keer weer te stranden op regelgeving of trainerende
rechtszaken van belanghebbende partijen die elkaar bij wijze van
spreken het licht in de glasvezel niet gunnen. In Almere
en Rotterdam zijn op dit moment wel met succes enkele wijken
ontsloten. In Deventer
is de uitrol gaande volgens een succesvol "open marktplaats
model". In Apeldoorn
en Zutphen gaan ze volgens het Deventermodel eerst met bedrijven
aan de slag, en zitten de particuliere aansluitingen nog niet in de
grond maar dat geld voor veel meer steden. Er gaan ook projecten de
mist in: in Eindhoven is Kenniswijk
ondanks herhaalde pogingen het project nog van de ondergang te redden
vorig jaar opgeheven, met achterlating van een klein aantal
gerealiseerde aansluitingen, terwijl het de bedoeling was om heel
Eindhoven en Helmond aan te sluiten.
Initiatieven van woningbouwstichtingen
In Soest en Utrecht worden in
opdracht van woningstichting Portaal drie jaar (!) na de eerste
vermeldingen nu de eerste glasvezelaansluitingen aangelegd bij
huurwoningen. De aanleg en de diensten worden door dezelfde combinatie
van bedrijven verzorgd als bij het glasvezeluitrol in Amersfoort het
geval is. In Amsterdam heeft woningbouwstichting
Particuliere initiatieven
Hier in Utrecht hebben we als bewoners van de Kersentuin
op particulier initiatief - met een behoorlijk deel eigen geld -
kleinschalig glasvezel aangelegd vanuit een cetrale plek naar bijna
100 woningen, waarvan ruim de helft op dit moment daadwerkelijk een
actieve internetverbinding heeft. Ook in de wijk Lombok
(ongeveer 500 aansluitingen, net begonnen) hebben particulieren zelf
de handen ineen geslagen om glasvezel aan te leggen. In Amersfoort
zijn in de wijk Vathorst vrijwel alle woningen op particulier
initiatief aangesloten. Er is één plaats in Nederland die volledig
is aangesloten op glasvezel op particulier initiatief: het hele dorp Nuenen
heeft zijn eigen coöperatieve glasvezelnetwerk met potentieel
ongeveer 7500 aansluitingen.
Aanzwengelen
Gemeentes hebben in vrijwel al deze gevallen een doorslaggevende
aanzwengelende rol gespeeld en zullen dat in de toekomst willen
blijven doen, tegen de zin van de de marktpartijen met hun
gevestigde belangen in, en soms zelfs tegen de zin van hogere
overheden (Europa) in. Gelukkig heeft de Tweede Kamer het gemeentelijk
initiatief met de net aangenomen wet niet helemaal onmogelijk gemaakt.
Van de rechter mag het...
In Amsterdam loopt al jaren het debat over citynet, het
glasvezelnet dat de gemeente wil aanleggen. De wetgeving van deze week
komt trouwens vrijwel tegelijkertijd met het bericht dat gemeentes in
de toekomst wél glasvezel-initiatieven zullen kunnen blijven nemen,
als het aan de rechter ligt, die deze week uitspraak deed in
een zaak tussen de gemeente Amsterdam en UPC, de grote kabelaar die de
aanleg van glasvezel door een gemeentelijke overheid met name
uit concurrentieoverwegingen absoluut niet zit zitten, en zich er al
jaren tegen verzet. Meer
hierover >> UPC gaat in
beroep >>
Voordelen glasvezel
Je zou je kunnen afvragen, waarover dit allemaal eigenlijk gaat.
Waarom wordt dit allemaal zo belangrijk gevonden? Dat het belang van
glasvezel groot is vind zijn oorsprong in de gebruikte techniek, die
heel veel voordelen biedt boven de huidige techniek. De huidige
techniek gebruikt elektrische signalen over koperdraden. Bij
glasvezeltechniek worden geen elektrische signalen meer gebruikt maar
lichtpulsen die door lasers worden opgewekt. Het medium glasvezel
heeft samen met die lasertechniek een paar ijzersterke voordelen boven
alle andere media (transportmiddelen voor data) en dat is dat het tot
op zeer hoge snelheden nog steeds betrouwbare en stabiele verbindingen
kan leveren en de snelheidsverhogingen vrijwel onbeperkt kunnen
plaatsvinden, zonder het medium zelf te hoeven vervangen.
Bij de dunnere koperdraden van telefoonverbindingen zit er een fysieke
limiet op de bandbreedte, dwz de hoeveelheid data die je per
tijdseenheid over de draden kunt sturen. Die fysieke limiet wordt
ondanks allerlei nieuwe technieken om meer bandbreedte uit de kabels
te persen in de (nabije) toekomst toch een keer bereikt. En hoe
sneller de techniek vooruit gaat hoe sneller die limiet bereikt wordt!
ADSL gaat dus beperkt
mee. Bij de dikkere coaxkabels (tvkabels) ligt de limiet iets
hoger, maar ook die limiet wordt een keer bereikt. Dus ook internet
via de (tv)kabel gaat beperkt mee. Een glasvezel kent eigenlijk geen
limiet voor de bandbreedte, behalve misschien de levensduur van de
glasvezels zelf. En die wordt toch op minimaal 20 jaar geschat, en
waarschijnlijk het dubbele.
Betrouwbaar
Daarnaast is vooral de betrouwbaarheid van de verbinding over een
bepaald medium van groot belang. Een draadloze verbinding zal eerder
gestoord kunnen worden door externe storingsbronnen, zoals draadloze
telefoons en andere zenders die zich te dichtbij bevinden, (zoals de
wlans bij de buren!) en is daartoe inherent minder betrouwbaar dan een
verbinding over een kabel. Het bereik van de zender is daarnaast een
beperkende factor, en de veiligheid van draadloze verbindingen vraagt
bovendien veel aandacht van en kennis bij de gebruikers. Ook
verbindingen over koperdraden zijn niet immuun voor storingen van
buitenaf, zoals stroomdraden of apparaten met een sterk magnetisch
veld.
Een extra nadeel van draadloze verbindingen of verbindingen met
koperdraden dat je niet een twee drie zult bedenken is de gevoeligheid
voor atmosferische storingen. Met name elektrische ontladingen zijn
gevaarlijk bij lange koperkabels. In principe is iedere koperdraad een
gevaarlijke stroomgeleider als het onweert, niet alleen de verticale
in je huis. De kabels die van buitenaf het huis inkomen kunnen bij een
bliksemontlading op relatief grote afstand schade (brand!) veroorzaken
door de goede stroomgeleidende eigenschappen van de kabels. Glasvezel
heeft geen enkele van deze nadelen. Het medium zelf transporteert
alleen lichtpulsen en is niet te beďnvloeden met radiogolven of
andere magnetische bronnen en de kabelhulzen zijn van kunststoffen die
geen stroom geleiden.
Ronald
Antwoorden
op veelgestelde vragen over glasvezel - 30 januari 2003
Veel gestelde vragen over het FTTH project in de kersentuin en de
antwoorden erop vind je op www.kersentuin.net
onder FAQ. Voor wie
gisteren al keek: de faq is uitgebreid en geüpdate met heel veel
nieuwe vragen én antwoorden. Heb je nog meer
vragen dan kun je deze sturen aan kersnet@kersentuin.nl.
naar
boven
Proefsite
kersentuin.net online - 29 januari 2003
Kersentuin.net is online met een webportaal op www.kersentuin.net
voor breedbandinfo en leuke dingen in de kersentuin! De site zal naast www.kersentuin.nl
het webkarakter van de kersentuin uitdragen. Om
te beginnen zal de nadruk liggen op het breedbandinitiatief en diensten
voor en door kersentuiners.
naar
boven
Excursie
webwoning - 20 januari 2003
Zaterdag zijn 14 Kersentuiners in de webwoning in
Eindhoven geweest. Deze webwoning heeft een glasvezelverbinding met
internet en daarnaast is er aandacht voor verschillende vormen van
automatisering in de woning zelf.
De
koffie staat klaar bij aankomst en we krijgen eerst een verhaal van
de beheerder van de webwoning. Olaf Aelbers legt uit wat we in de
woning allemaal kunnen aantreffen: "Er zijn verschillende
systemen voor beveiliging, verwarming en zorgalarmering die op
elkaar zijn afgestemd.
Deze
systemen kunnen draadloos met elkaar communiceren of met behulp van
simpele schakelaars die overal in huis in (of zelfs achter) de
stopcontacten zitten. De signalen lopen gewoon via het
elektriciteitsnet. Alle elektrische apparatuur kan er op afstand mee
aan of uitgeschakeld worden. Je kunt met de combinatie van deze
apparatuur bijvoorbeeld instellen dat het tv-geluid automatisch wat
zachter wordt als de telefoon gaat, als je dat wilt."
Olaf
vertelt ook dat je de verwarming in huis automatisch op bepaalde
scenario's kunt instellen. Zet je hem op de stand studeren dan staat
in één keer de verwarming in de studeerkamer op de juiste
temperatuur ingesteld en wordt de rest van het huis niet meer
verwarmd maar gaan ook de meeste lichten die je niet meer gebruikt
tegelijkertijd automatisch uit. Je kunt via internet je huis even
laten weten dat je wat eerder thuiskomt dan normaal, zodat je huis
al warm is. Ariëlle zag wel iets in de mogelijkheid om op afstand
je bad vast te laten vollopen...
De
snelle internet- verbinding wordt gedemonstreerd met het binnenhalen
van een filmtrailer.
De filmbeelden van hoge kwaliteit worden met een beamer op een
kamerbreed scherm geprojecteerd. Door de grote snelheid van de
glasvezel- verbinding loopt de film meteen dus zonder eerst een
gedeelte te hoeven bufferen. Angstwekkend reëel (Terminator 3!) met
geluid van alle kanten zodat Marian zit te trillen op haar stoel.
Er is een live videoverbinding met het breedband
demonstratiecentrum van Kenniswijk
- onderdeel van de TU- Eindhoven en zo kunnen we zien dat ... er
niemand is. Toch wel indrukwekkend dat je dit dus kunt doen.
We
kunnen zien dat een paar buurtbewoners - die ook allemaal glasvezel
hebben - geďnspireerd zijn om videofilmpjes te maken en op het web
te zetten en ze zijn zelfs met tv uitzendingen voor de Vlinderbuurt
begonnen (vlindertv).
Dat zag Liza al helemaal zitten in de kersentuin en het lijkt ons
ook erg leuk!
Kersnetters Alf en Ronald kunnen hier en daar bij
het verhaal van Olaf Aelbers aansluiten als hij vertelt over de
totstandkoming van het glasvezelnetwerk. Het was een moeizaam
ontwikkeltraject waar de teruggang in de ITC- en telecombranche na
de eeuwwisseling voor behoorlijk wat vertraging heeft gezorgd.
Ondanks die vertraging heeft de woningstichting waar Aelbers werkt
het project mede mogelijk gemaakt. Dat zij
uiteindelijk op een nogal aparte manier eigenaar van het laatste
stuk van het glasvezelnetwerk (het stuk tot in de woning) zijn
geworden is anekdotisch: na veel omwegen hebben ze uiteindelijk de
boedel opgekocht uit het faillissement van Bredband, een Zweeds
kabelbedrijf en oorspronkelijke bedenker van het plan.
Om echt snel internet te krijgen
is voor het hele traject tot aan de Amsterdam Internet Exchange glasvezel
nodig. Voor het Eindhovense plan betekent dit dat er nog twee andere
partijen eigenaar zijn van delen van het glasvezeltraject tot
Amsterdam.
Na het
verhaal en de internetdemonstratie bekijken we de woning verder.
In de woonkamer is de techniek niet overheersend
aanwezig. Veel techniek is klein zoals bijvoorbeeld het doosje waarmee de
glasvezel de woning binnen komt. Het enige echt opvallende was het grote
scherm aan de muur en de beamer er tegenover. Verder lag er een draadloos
toetsenbord en een draadloze muis op tafel om de bediening gemakkelijk te
maken.
Een
computer hebben we in de woonkamer niet gezien. Die staat waarschijnlijk
ergens in een kast. In de studeerkamer was behalve een computer ook een
bijzonder en professioneel apparaat opgesteld waarmee een live
videoverbinding voor bijvoorbeeld videovergaderen kan worden gemaakt
Bewoners van de aangesloten appartementen
worden op het moment stevig gesubsidieerd en betalen maar 29 euro voor een
internet-abonnement. "Eigenlijk zou dit bedrag rond de 85 euro per
maand moeten liggen om kostendekkend te kunnen zijn" deelt Olaf
Aelbers ons fijntjes mee.
Met
het apparaat hierboven kun je op een luxe manier videovergaderen. Het
werkt ingenieus met projectie en opname via spiegels. Rechts zie je de
Voicefinder, het apparaatje om je bestaande telefoontoestel op aan te
sluiten. Dit gebruik je ook bij Kersnet. Het is zo ongeveer groot als een
telefoon en kan in de meterkast geplaatst worden.
Leuke link: kijk zelf rond in de WeBwoning!
naar
boven
Een dag uit het leven van
de 'connected' kersentuiner - 10 oktober 2002
Het beeld dat Kersnet
oproept ...
tijdens de algemene ledenvergadering van gisteravond (woensdag 9 oktober
2002)
Het is 9 oktober van het jaar
laten we zeggen 2005.
7.30
word ik gewekt door de online wekker die ik de avond ervoor zelf ingesteld heb of de week
of maand ervoor, kan ook, omdat ik weet welke dagen ik thuis werk en dan
dus wat later uit bed kan komen. Werkt verder net zo makkelijk als de normale
wekker, ik kan hem alleen niet meer vergeten.
7.45
sta ik op, neem een douche en ga ontbijten. Bij het ontbijt lees ik altijd de plaatselijke krant, gewoon van papier, omdat ik dat prettig
vind.
Vanmorgen zie ik op de voorkant dat prins Bernhard vannacht is overleden.
O jé.
Om daar snel toch iets actueels van te horen en te zien klik ik meteen op het
platte beeldscherm boven de keukentafel om het laatste nos-journaal online
te zien en daarna ook even in een van de betere landelijke kranten te kijken.
Het beeld en geluid loopt meteen, net als bij tv. Ik scan tegelijkertijd
even snel de berichtjes in het e-mailtje van Trouw dat iedere ochtend vroeg in mijn mailbus ligt
op artikelen over Bernhard en ik hoef niet ver te zoeken.
Dat e-mailtje van Trouw komt 's morgens al heel vroeg, meestal zelfs al 's
avonds laat net voor ik naar bed ga. Alleen de krantenkoppen staan erin en ik selecteer daaruit dan het nieuws
dat ik wil lezen. Ik spring vanuit het mailtje razendsnel naar de website van Trouw waar het hele bericht staat. De reportage over
Bernhards
dood is voorzien van geluidsopnames en een wat uitgebreidere
videoreportage van zijn laatste toespraak voor de oud strijders, die ik
ook meteen scherp in beeld krijg als ik erop klik, maar erg saai blijkt.
Ik heb wel de neiging om een tijdje te blijven kijken naar de
journaaluitzendingen maar eigenlijk weet ik al wat er komt, want - was het
drie jaar
geleden? - toen Claus stierf hebben we hetzelfde al eens eerder
gezien. Dus
houd ik het voor gezien en bedenk dat alles wat ik wil zien, al het beeld
en geluidsmateriaal later alsnog kan opzoeken in de online
journaalarchieven en op talloze andere websteks. Ik laat het wachten tot ik er
tijd en zin in heb. En als ik iets twee keer wil bekijken kan het ook.
In plaats daarvan kies ik een van mijn favoriete klassieke mp3'tjes, die
we via de kersnet server met een een leuk nieuw stel uitwisselen, die net
op Aureliahof 7 (vroeger KGS 52) zijn komen wonen, en die ook erg van
klassieke muziek blijken te houden. Onze verzameling is voor hen óók
direct bereikbaar. Natuurlijk is het alleen voor persoonlijk gebruik en
kopiëren we niks. Het is zoiets als op afstand naar de cd-speler van je
buren luisteren.
8.30
Bij het wegzetten van de melk zie ik dat de koelkast aardig leeg is. Die moet nodig aangevuld worden. De besteldag
van de kersentuin inkoopcombinatie is vandaag. Vanmiddag om 12 uur worden
alle bestellingen automatisch in een database verzameld en naar de leverancier gestuurd
door de inkoopcoördinator, dus het kan nog nét. Ik bestel dus wat vlees,
zuivel, groente en fruit die we met de kersentuin gemeenschappelijk
inkopen bij een soort levensmiddelengroothandel van biologische levensmiddelen. Mijn lijstje is snel ingevoerd.
Voor de andere levensmiddelen is morgen de besteldag. Meestal worden de
producten op een vaste dag van de week geleverd en soms meer dan eens per
week. Ze staan klaar bij het projecthuis. Om de paar weken ben ik een keer
aan de beurt om de distributie binnen de kersentuin te regelen. Wanneer ik
aan de beurt ben regel ik ook zelf in de online-agenda van de
inkoopcombinatie. En ook de afrekeningen worden centraal aangemaakt en
verspreid. Ik kan er zien wat ik het afgelopen jaar eraan uitgegeven heb.
8.45
Voor ik echt aan het werk ga bekijk ik nog een paar andere berichtjes. Er
is er één van de penningmeester van de Kersentuin die me aanmaant om de contributie voor 2005 over te maken en dat doe ik nu
dan maar meteen, dan ben ik van het gezeur af. Het online bankprogramma van de rabo werkt prettig en snel.
Het geld is er gegarandeerd overmorgen.
9.00
aan het werk. Thuis. Drie dagen in de week werk ik thuis.
Ik zie in mijn agenda dat ik een afspraak heb voor een vergadering met een
paar collega's om half tien en omdat ik vandaag thuis werk wordt het een
videovergadering. Ik weet niet precies waar de collega's zitten, deels
waarschijnlijk ook thuis en deels op de zaak, maar dat maakt eigenlijk
niet zoveel uit. Tijdens de vergadering zien zij mij en ik hen in aparte
beeldjes naast elkaar en dat is veel prettiger dan telefonisch vergaderen
met een hoorn in de hand. Thuiswerken was een stuk lastiger zónder. Het
geluid komt netjes over de luidsprekers. In mijn werkkamer thuis heeft
niemand er last van. Op het werk is dat wat lastiger. Ik moet daar voor
videoconferencing toch uitwijken naar een aparte kamer anders stoor ik
mijn collega's te veel die op dezelfde kamer werken.
10.30
houden we een pauze in de videovergadering. Ik neem een kop thee en kijk
even of er toevallig nog een deelauto vrij is. We willen vanavond naar een verjaardag van familie en die zijn onmogelijk met het openbaar vervoer te bereiken.
Er zijn er al aardig wat gereserveerd, maar gelukkig is er een vrij en die reserveer ik online
dan maar meteen voor de avond. Van de kosten hoef ik vannacht niet wakker
te liggen, die zijn niet hoog en worden 's nachts meteen netjes
uitgerekend als ik de kilometerstand tenminste heb ingevoerd bij
thuiskomst. Ik doe dat het liefst zo snel mogelijk online, omdat ik dan
meteen de volgende dag kan zien of ik geld moet bijstorten op de
autodeelrekening om nog te kunnen rijden. Als ik alles achteraf wil
betalen kan dat ook maar dan gaat de rente lopen...
12.30
lunch ik gezellig met de buren, die een eigen internetbedrijfje hebben en dus ook
thuis werken. We spreken af dat wij aanstaand weekend op hun dochters van 2
en 4 passen, als zij een avond weg willen, vanaf een uur of zes al. Dat hebben we
al eens eerder gedaan. Wij geven ze dan te eten bij ons en brengen ze
thuis naar bed. De hele nacht liggen ze lekker in hun eigen bedjes en wij
zitten relaxed in ons eigen huis. Zij met de 'babycam' boven het bed, en
wij met de dochters van de buren op de monitor. Veilig gevoel. Ik ga ze wel eerst natuurlijk even
gezellig een verhaaltje voorlezen bij het naar bed gaan. Nee, dat doe ik
niet op afstand!
13.30
Ik werk de hele middag verder rustig zonder dat ik de computer
continu nodig heb. Hij staat wel aan maar valt vanzelf in slaap als hij
niet gebruikt wordt. Hij gebruikt dan maar 15 Watt of zoiets. Een
nachtlampje dus. Die oude beeldbuismonitor heb ik vorig jaar ingewisseld
voor een flatpanel, want die gebruiken een stuk minder energie.
18.00
Tijdens het eten laat ik naast het actualiteitenprogramma op TV ook
Bernhard over het beeldscherm lopen in zijn uniform uit een van de
levensloopberichtjes op het internet. We zien de minister-president en nog
wat deskundologen langskomen en vergelijken wat die zeggen met de
uitspraken die ze drie jaar geleden deden. Met Google vind je alles terug.
19.15
Tijdens de afwas (we hebben geen afwasmachine) bedenk ik dat ik morgen
even moet kletsen met de overbuurman omdat er vrijdag een vergadering van
de werkgroep Kersnet is, waar we alletwee inzitten. Die moet nog
voorbereid worden. Vaak chatten en mailen we dat wel online bij elkaar op
tussendoor-momenten, maar dit keer wil ik het zelf iets grondiger
voorbereiden. Ik mail hem meteen even of we morgenavond bij hem 's avonds
terecht kunnen. Kunnen we gelijk even hun nieuwe kasten bewonderen...
19.30
in de auto naar familie. Lang niet zo'n leuke verjaardag meegemaakt. We
hebben het voor de verandering eens niet over de kersentuin gehad. Dat is
erg lang geleden.
23.45
thuisgekomen. Oma kan al een tijdje niet meer naar alle verjaardagen komen
maar ongeveer een jaar geleden heeft haar professionele zorgaanbieder
behalve een alarm ook een videofoon geďnstalleerd in haar bejaardenflat,
zodat ze op afstand haar toestand al een beetje kunnen beoordelen en niet
voor alle wissewasjes hoeven uit te rukken.
Ze is net als wij een nachtbraakster en dat ding werkt als een telefoon
dus ik roep haar op dit erg late tijdstip op en we kletsen even bij over
de verjaardag. Ze is blij met de aandacht en het feit dat ze mij even kan
zien en 5 minuten later sluiten we de verbinding al weer af.
24.00
slapen we. Morgen is er weer een dag.
Ronald Koekkoek
naar
boven
Computertijd
- 10 augustus 2002
De kersentuin is bezig met voorbereidingen voor aansluiting op de informatiesnelweg via glasvezel.
Het it-project van de kersentuin heet 'kersnet'. Binnenkort zal de
deelnamebereidheid van kersentuiners hiervoor worden gepeild. Interessant
nieuwsfeit hieromtrent is dat het Centraal Bureau voor de Statistiek de
afgelopen week cijfers heeft uitgebracht over het
computergebruik in Nederland.
Kort geleden zijn
de lopende zaken rond het kersnet-initiatief vanuit de kersentuin en de toekenning
van rijkssubsidies voor onderzoek en communicatie op deze site aan bod
gekomen. De tot nu toe gepeilde reacties op de plannen zijn positief. De groep die kersnet
voorbereidt, gaat er daarom
vooralsnog vanuit
dat kersentuiners wel warm lopen voor een combinatie van telefoon en
internet, eventueel nog uit te breiden met tv over de supersnelle
breedbandige 'fibre to the home'.
Leden van de kersnetgroep
weten inmiddels uit eigen ervaring dat véél kersentuiners online
bereikbaar zijn en dus gebruik maken van een (eigen) computer en
het internet. Uit een recente inventarisatie maakt in ieder geval zo'n 80% van de kersentuiners nu al
in verenigingsverband gebruik van e-mail. Dit percentage is een stuk hoger dan het landelijk
gemiddelde.
Verzadigingspunt
Het ligt in de lijn van de
verwachting dat het internetgebruik nog zal gaan stijgen bij een snelle
internetverbinding tegen vaste periodieke kosten. Maar vooral ook
kwalitatief en in de beleving zal het computergebruik heel anders zijn. De
ervaring van mensen die nu al over een continu-online verbinding
beschikken is dat je vanzelf selectiever wordt als bepaalde
gebruiksdrempels wegvallen. En bij een bepaald aantal uren per week treedt
sowieso verzadiging op en zal het gebruik niet meer stijgen. Het bereiken
van dat maximum aantal uren 'computertijd' - een soort verzadingingspunt -
is ook weer erg individueel bepaald en dus niet goed te voorspellen. De
verschillen tussen individuen kunnen erg groot zijn.
CBS
Juist rond dit onderwerp zijn deze week nieuwe
getallen uitgekomen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft het
computergebruik van de gemiddelde Nederlander in kaart gebracht. Eén van
de grafiekjes geeft het gemiddeld aantal uren computergebruik per week
verdeeld over 7 leeftijdsgroepen:
Het hele bericht van het
CBS staat hier.
Het aantal uren en minuten dat leden
van de kersentuin momenteel werkelijk per week thuis achter een
computer (met of zonder internet)
doorbrengen levert waarschijnlijk weer een net wat anders opgebouwde
grafiek.
Fundament
Kersnet heeft een gezond (financieel) fundament nodig. Hierover is
lang nagedacht. De plannen voor kersnet gaan op dit moment uit van de
telefoonaansluiting als een belangrijke schakel in het geheel, omdat dit
de financiële basis kan zijn waarop de overige media, zoals internet en
televisie, tegen een aantrekkelijke prijs kunnen worden aangeboden.
Kersnet kiest juist voor telefoon als basis omdat verwacht kan worden dat
vrijwel iedereen wel een vaste telefoonaansluiting wil.
Om het project daadwerkelijk uit te kunnen gaan voeren zal eerst ook de
financiële haalbaarheid ervan duidelijk moeten zijn. Daartoe zal onder
leden van de kersentuin binnenkort de deelnamebereidheid en de
financieringsbereidheid gepeild worden op basis van een meer gedetailleerd
uitgewerkt plan.
naar
boven
Kersnet
update - 17 juli 2002
De werkgroep 'kersnet' van vereniging de kersentuin was gisteren
aanwezig bij een speciale bijeenkomst ter gelegenheid van de toekenning
van rijks subsidie voor de Utrechtse 'breedbandproeven'.
De bijeenkomst werd georganiseerd door de
gemeente Utrecht. In het technologisch vooroplopende Media Plaza in het
Jaarbeurs congrescentrum is met een internetpresentatie en een prettige
informele voortzetting daarvan het 'in de wacht slepen' van de subsidie
gevierd en hebben kersnet en lombox nader met elkaar en enkele betrokken
Utrechtse ambtenaren kennisgemaakt.
De internetpresentatie, gegeven door een
'piloot' van het Media Plaza, gaf een beeld van de diversiteit van
gebruiksmogelijkheden die het internet biedt als je beschikt over een
verbinding van 2 gigabit per seconde (= 2000 kilobit/seconde, d.w.z.
ongeveer 35 x 56 kilobit/seconde; ter vergelijking: 56kbit/sec is op dit
moment nog de standaardsnelheid voor inbellen zonder isdn). Aan die 'dikke
pijp' zijn een aantal voordelen verbonden:
-
grote snelheid: een volledige speelfilm
komt vrijwel net zo snel in beeld als een mailtje dat je opent. Als je
grote hoeveelheden informatie doorzoekt staat in een splitsecond het
antwoord op je scherm.
-
veelzijdigheid: je maakt met het grootste
gemak gebruik van alle verschillende internettoepassingen, zelfs
tegelijkertijd.
-
'allways on' tegen een 'flat fee':
continu online zijn is een wezenlijke factor die het gebruik van
internet in het dagelijks leven verandert. Vooral rustiger en
gemakkelijker zal maken. Wat niet per definitie langduriger sessies
betekent, maar wel een frequenter gebruik. Telefoonnummers opzoeken in
de papieren gids doe je gewoon niet meer. De OV-reisplanner wordt een
gemakkelijk gebruiksvoorwerp, waarmee je nu eens rustig verschillende
routes of andere mogelijkheden met elkaar kunt vergelijken als je dat
wilt. Als een zoekactie op internet eens een keer wat meer tijd vergt
zit je niet meer met je hoofd bij de oplopende telefoonrekening.
-
interactiviteit: gamen, chatten
(irc, msn)
, shoppen (ebay, amazon). Je speelt, kletst en koopt gemakkelijker via
het internet. Daarnaast is er heel veel kennis te vergaren op een
interactieve manier.
-
multimediaal: muziek, films, kranten,
tijdschriften, virtueel op visite, videositten.
-
zelf de controle hebben: het
journaal kijk je op je eigen tijd en je mist niks want als de bel gaat
onderbreek je gewoon even de stream. Je kunt verdergaan als het je
weer uitkomt. En je kunt het ook niet meer vergeten op te nemen, want
het journaal stáát gewoon altijd online.
De kennismaking met de mensen achter
Lombox, het andere Utrechtste project dat is voorgedragen voor de
subsidieaanvraag was inspirerend. Lombox heeft een vergelijkbaar
glasfiberplan; het verschil is dat dit project in een bestaande woonwijk
zal worden uitgevoerd. Uitwisseling van tot nu toe opgedane ervaringen
behoort tot de mogelijkheden en wordt door de gemeente gestimuleerd.
De verwerving van de subsidiegelden door de ambtenaren van de gemeente
Utrecht is een felicitatie waard. Dit feit is dan ook met genoegen door
Kersnetters meegevierd. Kersnet verwacht door deze geslaagde bijeenkomst
en natuurlijk met name door de in het vooruitzicht gestelde
financieringsbron voor onderzoek en communicatie in een behoorlijke
stroomversnelling terecht te komen. Ronald
naar
boven
Kersentuin
in gesprek met gemeente over glasvezelnetwerk - 4 juli 2002
Vandaag praat de werkgroep 'kersnet' van vereniging de kersentuin met de
gemeente Utrecht over de voorgenomen aanleg van een glasvezelnetwerk in
eigen beheer. Aanleiding is de toekenning
van ruim 6 miljoen euro subsidie door het ministerie van economische zaken
aan negen steden voor 'breedbandproeven'.
De
gemeente Utrecht heeft in november 2001 een subsidieaanvraag voor
experimenten met breedbanddiensten ingediend bij het Rijk en daarin twee
stedelijke projecten genoemd: De Kersentuin
en Lombox.
Bijzonder is daarom dat Utrecht in het persbericht
van EZ over de toekenning met name wordt genoemd vanwege de 'sociale
kwaliteit' van de aanvragen: "Een tweetal van de projecten
(Deventer en Utrecht) sluit behalve op de criteria uit de regeling ook
goed aan bij de doelstellingen van het Actieprogramma ICT en Sociale
Kwaliteit van de ministeries van BZK en VWS. Daarom heeft de minister
van Grote Steden-en Integratiebeleid besloten het actieprogramma-budget
toe te voegen aan de subsidieregeling Breedbandproeven. Het totaal
beschikbare budget komt daarmee op 6.91 miljoen euro". De
werkgroep 'kersnet' werkt aan een up-to-date infrastructuur op basis van
glasvezeltechniek voor de kersentuin. De werkgroep is sinds het najaar van 2000 bezig met inventariseren van de
mogelijkheden,
bedenken en uiteenzetten van een plan, contact leggen met mogelijk commerciële en niet
commerciële partners voor onderzoek en uitvoering en daarnaast met
subsidieverstrekkende partijen, met name de gemeente Utrecht. De
contacten met de gemeente Utrecht van afgelopen najaar lijken nu dus
vruchten te gaan afwerpen. Kern van het kersnet-plan is het integreren
van diensten die tot nu toe goeddeels apart van elkaar geleverd worden:
televisie, telefoon, dataverkeer, internettoegang. Bij integratie is dan
ook nog maar één netwerk nodig. Om de signalen uit verschillende bronnen
over één glasvezelnetwerk te kunnen leiden is nieuwe technologie
vereist, die op dit moment er wel is, maar waarmee in de praktijk nog
weinig ervaring kan worden opgedaan. Met subsidiegeld van de overheid kan
de kersentuin dit jaar nog laten onderzoeken hoe deze nieuwe technieken concreet kunnen worden
toegepast: aansluiting van 93 woningen en gemeenschappelijke ruimten op
glasvezel.
Alle bewoners, met name de bewoners van de speciale woon-werkwoningen in
het project zullen profiteren van de voordelen van snelle digitale
verbindingen met elkaar en de rest van de wereld. Het kan daarnaast voor
een aantal kersentuiners net de doorslag geven om bijvoorbeeld te gaan
telewerken, wat prima past in de integrale visie op duurzaamheid die de
kersentuin voorstaat: op deze manier draagt het aanleggen van een
glasvezelnet er rechtstreeks toe bij dat het autogebruik vermindert. In de visie van de
werkgroep gaat de kersentuin bij voorkeur zelf, dus in eigen beheer, de
verschillende diensten zoals televisie, telefonie, datanetwerk en
internettoegang aanbieden. Deze diensten kunnen dan collectief ingekocht
worden. Op het
gebied van kabeltelevisie en netwerken in eigen beheer is elders ervaring
opgedaan, waar de werkgroep gebruik van wil maken. De werkgroep is op dit moment
bezig om zelf de benodigde technische kennis in huis te halen om een
globaal bestek te kunnen schrijven. Ronald
naar
boven
|